Jak sama nazwa wskazuje – urlop macierzyński kojarzony jest z tytułu zastania matką i przeznaczany jest na poczet opieki nad dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia. Jest to jednak spore uproszczenie, a brak świadomości komu przysługuje (i kiedy) może wprowadzić w błąd niejednego pracownika. Mając na względzie pytania oraz chcąc przybliżyć temat urlopu macierzyńskiego, postanowiłam stworzyć wpis, który zbierze, podsumuje i odpowie na najbardziej trapiące w tym aspekcie pytania.
Słów parę o urlopie macierzyńskim.
Urlop macierzyński dotyczy pracownika, który wykonuje swoją pracę w ramach umowy o pracę. Idąc za tą informacją dowiadujemy się, że z urlopu nie może skorzystać osoba bezrobotna oraz osoba będąca na urlopie bezpłatnym, na którym prawa pracownika zostają zawieszone. Co ważne, prawo do urlopu nie nabywa również pracownica, która w czasie urlopu wychowawczego urodzi kolejnego potomka.
Samego urlopu macierzyńskiego nie można się zrzec – chociaż istnieje możliwość jego skrócenia, po wykorzystaniu 14 tygodnia urlopu.
Sam urlop rozpoczyna się wraz z dniem urodzenia dziecka, a zaświadczenie o urodzeniu stanowi za podstawę otrzymania urlopu macierzyńskiego.
Wymiary urlopu macierzyńskiego
Pracownicy przysługuje następująca liczba dni urlopu:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Prawo do urlopu macierzyńskiego
O ile oczywistym jest, że prawo do urlopu nabywa pracownica, która urodziła dziecko, o tyle nie można zapomnieć o:
- Pracownikach pracujących w ramach umowy o pracę na czas określony, z którymi umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu.
- Ojcu dziecka, którego matka, po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres co najmniej 14 tygodni, zrezygnowała z dalszego pobierania zasiłku.
- Osobach, których ubezpieczenie ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (albo z naruszeniem przepisów prawa).
Ojciec, a urlop macierzyński
Warto na koniec nadmienić, iż w przypadku rezygnacji z urlopu macierzyńskiego przez matkę ( po upływie co najmniej 14 tygodni), pozostałą część może przejąć ojciec.
Ze strony pracownicy pozostaje obowiązek zgłoszenia swojej woli z przynajmniej siedmiodniowym wyprzedzeniem, a następnie dostarczenia wniosku pracodawcy, który zatrudnił ojca.
Zaświadczenie powinno zawierać takie elementy jak: datę rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez ojca, a także dane pracownika, który do tego urlopu jest prawnie upoważnionym.