Każdemu pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy. Trzeba mieć na uwadze fakt, iż dni urlopowe w polskim prawie ulegają przedawnieniu i niewykorzystany urlop przepada. Co należałoby zrobić, by nie stracić prawa do urlopu wypoczynkowego?
Po jakim czasie ulega przedawnieniu?
Według artykułu 152 Kodeksu pracy, w prawie do urlopu wypoczynkowego w ust. 1 czytamy:
Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej ‘’urlopem’’,
ciąg dalszy w ust.2:
Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.
W polskich przepisach po upływie czasu występuje przedawnienie w prawie cywilnym. Charakteryzuje się to tym, że pracownik nie może ubiegać się o urlop wypoczynkowy. W treści Kodeksu pracy opisane jest, że takie przedawnienie upływa po 3 latach i po tym czasie pracownik nie może się ubiegać o urlop wypoczynkowy sprzed tego okresu, jak również zaległe wynagrodzenie.
Jak to wygląda w praktyce? Przyjmijmy, że Pan Jan został zatrudniony w firmie produkcyjnej z dniem 1 stycznia 2015 roku. W ciągu 4 lat pracy nie skorzystał nawet z dnia wolnego. Został poinformowany przez pracodawcę w dniu 31 grudnia 2019 roku, że zostanie mu przyznany urlop zaległy. Zgodnie z Kodeksem pracy, Panu Janowi należy się zaległy urlop od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia. Według przepisów cały urlop Pana Jana za rok 2015 uległ przedawnieniu.
Inna sytuacja wygląda z urlopem niewykorzystanym za poprzedni rok. Przedstawiając to na przykładzie Pana Jana. W 2019 roku Panu Janowi przysługiwało 26 dni urlopowych. Wykorzystał w ciągu całego roku 20 dni, zostało zatem 6 dni zaległych urlopowych. Oznacza to, że Pan Jan wraz z początkiem 2020 roku otrzyma kolejne 26 dni urlopowych oraz dodatkowe 6 dni, które nie wykorzystał za poprzedni okres. Jak czytamy w art. 168 Kodeksu pracy:
Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego…
Zatem podsumowując – Pan Jan musi swoje zaległe 6 dni urlopowe wykorzystać do 30 września 2020 roku. Jest to ostatni dzień, w którym złoży wniosek o urlop, pamiętając przy tym, że muszą to być po kolei następujące po sobie dni. Jeśli tego nie zrobi, jego zaległe 6 dni urlopowe przepadną.
Ile dni urlopowych nam przysługuje?
Powołując się na Kodeks pracy, w art. 154 ust.1 znajdziemy przepis, w którym napisane jest, że wymiar naszego urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik zatrudniony jest krócej niż 10 lat,
- 26 dni – jeżeli pracownik zatrudniony jest co najmniej 10 lat
Ustalając wymiar urlopu wypoczynkowego przy niepełnym etacie należy pomnożyć wymiar etatu przez pełny wymiar urlopu . Przy obliczaniu dni w oparciu o czas urlopu zawarty w ustępie 1, a niepełny dzień zaokrąglany jest w górę do pełnego dnia.
Dalej czytając w Kodeksie pracy w artykule 163 ust. 1:
Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego czasu pracy.