Każde przedsiębiorstwo posiada zasoby majątkowe, tj. budynki, środki transportu, urządzenia i maszyny czy towary i materiały handlowe. Ich podział dokonywany jest na aktywa i pasywa. Obowiązują firmy, które prowadzą księgi rachunkowe. Przedsiębiorca jest zobowiązany przygotować na dzień bilansu pełen wykaz aktywów i pasywów. W dzisiejszym wpisie odpowiem na pytania czym jest bilans oraz wyjaśnię pojęcia aktywów i pasywów.
Co to są aktywa?
Informacje na temat definicji aktywów przedsiębiorstwa znajdziemy w ustawie o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku, konkretniej w artykule 3:’’Aktywa są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.’’
Aktywa są wykazywane w bilansie księgowym po lewej stronie. Dotyczą posiadanego majątku przedsiębiorstwa w danym momencie, pozostającym do jego dyspozycji. Krótko mówiąc – jeśli przedsiębiorstwo czerpie z zyski np. z wynajmowanego lokalu lub magazynu i otrzymuje od najemcy z tego tytułu czynsz, to lokale takie są zaliczane do aktywów.
Czym są pasywa?
Związane są ze źródłem finansowania majątku jednostki gospodarczej. Ich rodzaj dzielimy na dwie grupy: kapitał własny i kapitał obcy, tj. wszelkie zobowiązania i rezerwy na zobowiązania. W skrócie, jest to wykaz środków finansowych, z jakich firma pozyskała potrzebne fundusze na zakup aktywów. Zobowiązania mogą być zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe. Do nich zaliczamy np. kredyty bankowe, zobowiązania wobec pracowników czy dostawców.
Co to jest bilans księgowy?
Zestawienia aktywów i pasywów dokonuje się w bilansie zysków i strat. Jest przygotowywany na początek – bilans otwarcia i koniec – bilans zamknięcia okresu sprawozdawczego w przypadku organizacji prowadzących pełną księgowość. Jest to obowiązkowy element sprawozdania finansowego. Zawierane są w nim składniki majątkowe oraz źródła pozyskiwania finansowania przedsiębiorstwa. Każdy przedsiębiorca ma obowiązek ewidencji operacji gospodarczych dokonanych w swoim przedsiębiorstwie. Pełna księgowość dotyczy spółek kapitałowych prawa handlowego, spółek osobowych prawa handlowego oraz przedsiębiorców, których przychody netto ze sprzedaży towarów i wszystkich operacji w firmie, przekroczyły 2 mln euro.
Dokonując analizy bilansu można stwierdzić stan faktyczny danego przedsiębiorstwa. Uzyskamy wtedy informacje na temat płynności finansowej i inwestycjach zrealizowanych w roku obrotowym. Warto przy tym zaznaczyć, że aktywa zawsze muszą równać się pasywom. Dla przykładu, przedsiębiorca, który zaciągnął kredyt w banku (zobowiązanie krótkoterminowe), po drugiej stronie w aktywach, księguje gotówkę. Zasada ta polega na tym, aby w przypadku różnic w aktywach i pasywach, nie było sytuacji, w której zarzucane nam jest wyciąganie gotówki z firmy. Jedną z najważniejszych cech dotyczących bilansu jest rzetelność, oznaczająca prezentację składników ze stanem rzeczywistym w odniesieniu do ich realnej wartości.