Skojarzenie księgowości i rachunkowości bywa często tożsame. Czy stosowanie tych pojęć jako bliskoznacznych jest błędem? Kiedy stosować owe wyrażenia i jakie są ich role? Na czym polegają różnice?
Rachunkowość, a księgowość – czyli dlaczego nie warto mylić tych pojęć?
Zdecydowanie księgowość jest inną materią niż rachunkowość. Chociaż oba stosowane są
w zarządzaniu – ich role i przeznaczenie różną się od siebie.
Pierwsza różnica polega na tym, że księgowość jest częścią rachunkowości.
Założeniem prowadzenia księgowości jest ewidencjonowanie ruchów, które dzieją się na skutek decyzji zarządczych. Każda decyzja, która niesie za sobą skutki wpływu lub wypływu pieniędzy z firmy określona jest w wartości pieniężnej. To system, który rejestruje zdarzenia w formie zakupów, sprzedaży, inwestycji i innych wypłat lub wpływów. Księgowość ma te zdarzenia rejestrować i ewidencjonować.
Innymi słowy, zadaniem księgowości jest zbieranie, przetwarzanie, administrowanie bazami danych, które określają zmiany w majątku przedsiębiorstwa i ruchów działalności gospodarczej.
Jakich czynności księgowość dokonuje do prowadzenia powyższej ewidencji danych? Przede wszystkim jej zadaniem jest prowadzenie ksiąg rachunkowych, tworzenie zestawień obrotów i sald, dokonywaniu aktywów i pasywów. Do celów kontroli skarbowej niezbędne jest także przechowywanie dowodów księgowych, których ewidencja należy do obowiązków księgowości.
Często mówi się, że księgowość jest techniczną (operacyjną) częścią rachunkowości.
Wiele ujęć, a rachunkowość tylko jedna
Księgowość jest częścią składową rachunkowości, oprócz rachunku kosztów i sprawozdawczości finansowej.
Rachunek kosztów, inaczej zwany kalkulacyjną częścią rachunkowości, pozwala określić ilość poniesionych kosztów w działalności. Jest systemem zbierania i analizy informacji o poniesionych wydatkach. Prowadząc rachunek kosztów wyliczamy koszty, które zostały poniesione na skutek decyzji zarządczych.
Sprawozdawcza część rachunkowości pomaga z kolei zebrać istotne dane zarówno z księgowości jak
i rachunku kosztów (pod względem interesariuszy do których są kierowane informacje). Danych w innej formie będą oczekiwać banki (perspektywa finansowa), które finansują kredyty przedsiębiorstwu, a innej instytucje skarbowe, które kierują się Ustawą o rachunkowości (perspektywa podatkowa). Jeszcze innego ujęcia będzie oczekiwał zarząd firmy i pracownicy (perspektywa zarządcza).
W jednym zdaniu można powiedzieć, że księgowość zajmuje się rejestracją zmian w składnikach majątku oraz źródłach jego pochodzenia.
Państwo w państwie, czyli księgowość w rachunkowości
Podsumowując – księgowość jest pojęciem węższym niż rachunkowość. Jako część rachunkowości jest systemem ewidencji danych. Rachunkowość z kolei ma dostarczyć prawdziwe i rzetelne dane
o sytuacji majątkowej i finansowej podmiotu gospodarczego.
Po prostu pozwala pomóc w podjęciu decyzji różnym grupom partnerów biznesowych (czy warto współpracować), zarządom (czy nasza działalność faktycznie się opłaca), organom państwowym (czy firma działa zgodnie z prawem) itp.